Ερμής

ο αγγελιοφόρος των θεών και ψυχοπομπός του κάτω κόσμου

Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Ερμής ήταν ο γιος του Δία και της Μαίας και γεννήθηκε στο βουνό Κυλλήνη της Αρκαδίας. Από την παιδική του ηλικία, ήταν γνωστό ότι ήταν ένα από τα πιο πονηρά θεοπάλαβα παιδιά. Στα πρώτα του χρόνια, κλέβοντας τις πενήντα αγελάδες του Απόλλωνα από την Πιερία, δεν άργησε να γίνει αντιληπτός ως ο πιο πονηρός από τους θεούς.Για να εξομαλύνει τη σχέση του με τον Απόλλωνα, ο Ερμής αποφάσισε να του χαρίσει μια λύρα. Αυτή η λύρα ήταν η πρώτη στον κόσμο και ήταν κατασκευασμένη από όστρακο χελώνας για το κυρίως μέρος της και από έντερα προβάτου για τις εφτά χορδές της. Με αυτή την κίνηση, φάνηκε η σχέση του Ερμή με τη μουσική και ο ρόλος του ως θεός της μουσικής και των αθλητικών δραστηριοτήτων, αλλά και της κλοπής και της διαπλοκής.

Στην ιεραρχία του Ολύμπου, ο Θεός Ερμής δεν φαίνεται να κατέχει υψηλή θέση, αλλά συνήθως εκτελεί τις εντολές των άλλων θεών. Ωστόσο, ο Ερμής έχει ένα ιδιαίτερο κοντινό δεσμό με τους ανθρώπους και είναι γνωστός για την ανθρώπινη του πλευρά, δηλαδή τα ελαττώματα και τα προτερήματά του. Αυτό τον καθιστά ίσως τον πιο δημοφιλή θεό στον λαό. Οι μύθοι αφιερωμένοι στον Ερμή τον παρουσιάζουν ως έναν θεό που οι άνθρωποι μπορούν να αισθάνονται οικείοι και φιλικοί. Συνεπώς, ο Ερμής λατρεύτηκε σε όλη την Ελλάδα, αλλά ιδιαίτερα στην Αρκαδία, όπου η λατρεία του ξεκίνησε.

Ο Ερμής αναγνωρίζεται ως κήρυκας και αγγελιοφόρος των θεών, μεταφέροντας τη θέλησή τους στους θνητούς. Επίσης, είναι προστάτης των βοσκών και των κοπαδιών, και συνήθως εικονίζεται με ένα κριάρι πάνω στους ώμους του, καθώς αυτό ήταν το ιερό ζώο του. Οι πολλές ιδιότητες του Ερμή καλύπτουν πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Ο Ερμής θεωρείται ο θεός των οδοιπόρων και προστάτης των ταξιδιωτών, ιδιαίτερα στις μακρινές διαδρομές. Στα σταυροδρόμια των αρχαίων υπήρχαν Ερμαί, στήλες με αναπαραστάσεις του Ερμή με τρεις ή τέσσερις μορφές, που προστάτευαν τους τρεις ή τέσσερις δρόμους που διασταυρώνονταν. Οι αρχαίοι πίστευαν πως όταν κάτι εμφανιζόταν στο δρόμο, αυτό ήταν το έργο του Ερμή.

Προστάτευε επίσης τους κλέφτες και τους ληστές, αλλά και τους ανθρώπους από αυτούς. Κάθε νοικοκύρης έθετε μια στήλη με ανάγλυφο τον Ερμή έξω από το σπίτι του για να προστατεύει το σπίτι του από τους κλέφτες και από κάθε κακό.Εκτός από τους ταξιδιώτες, ο Ερμής προστάτευε επίσης τους αθλητές, κυρίως τους παλαιστές που αγωνίζονταν στα γυμναστήρια. Στα γυμναστήρια υπήρχαν αγάλματα του Εναγώνιου Ερμή, που προστάτευαν τους αθλητές κατά τη διάρκεια των αγώνων.

Όταν δύο πόλεις έκαναν σπονδές, ένα από τα πιο σημαντικά τους καθήκοντα ήταν να τηρούν τις συμφωνίες και τους όρους που είχαν συμφωνηθεί. Ο Ερμής θεωρούνταν ο προστάτης των σπονδών και προστάτευε τους συμμάχους από την παραβίαση της συνθήκης. Πιστευόταν ότι ο Ερμής θα κοίταζε προσεκτικά την εκτέλεση της συνθήκης και θα επέμβαινε αν αυτή παραβιαζόταν.

Οι αρχαίοι Έλληνες αναγνώριζαν τη σημασία του εμπορίου στην κοινωνία τους και τον ενέπνευσαν σε θεό. Ονομάζονταν Κερδώο Ερμής, επειδή του απέδιδαν την εύρεση των μέτρων και σταθμών, καθώς και την πονηριά που παρατηρείται στις εμπορικές συναλλαγές. Ωστόσο, αυτή η προσωποποίηση του εμπορίου δεν ήταν αρνητική, αλλά μάλλον θετική, καθώς ο Λόγιος Ερμής έγινε προστάτης των ρητόρων και των γραμμάτων.Ο Λόγιος Ερμής θεωρούνταν θεός του εμπορίου, καθώς στις συναλλαγές χρειάζεται ευγλωττία και πειστική δύναμη. Η λατρεία του αυτού θεού ήταν πολύ δημοφιλής στην αρχαία Ελλάδα και συνδέονταν με την ανάπτυξη του εμπορίου και των οικονομικών σχέσεων. Επίσης, ο Λόγιος Ερμής θεωρούνταν ο προστάτης των ρητόρων και γενικά των ανθρώπων που ασχολούνται με τα γράμματα, καθώς η ευγλωττία και η πειστική δύναμη απαιτούνται και στην πολιτική και στη δικαστική διαμάχη.

Στην αρχαία μυθολογία, ο Ερμής ήταν θεός του εμπορίου και των γραμμάτων, αλλά απέδιδαν επίσης σε αυτόν θεότητες όπως ο Χθόνιος και ο γονιμικός θεός. Την τρίτη μέρα των Ανθεστηρίων, οι αρχαίοι Έλληνες θυσιάζαν μόνο στον Χθόνιο Ερμή, που ήταν ο ψυχοπομπός του Άδη και μετέφερε τις ψυχές των νεκρών στον Χάροντα. Στην τέχνη, ο Ερμής απεικονίζεται ως ένας ισχυρός και γενειοφόρος άντρας, με ταξιδιωτικό μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κηρύκειο στο χέρι. Σε μεταγενέστερες εικόνες, παρουσιάζεται συχνά νέος και χωρίς γένια, βαστώντας ένα κριάρι πάνω στους ώμους του.