Ιστορίες από την Οδύσσεια

που άφησαν το σημάδι τους στην κατά τόπους λαογραφία

Το σπήλαιο του Κύκλωπα στην Ηρακλειά των Κυκλάδων

Η Ηρακλειά που βρίσκεται στις Μικρές Κυκλάδες, νοτιοανατολικά της Νάξου, φιλοξενεί μια αρχαία ιστορία που έλκει την προέλευσή της από την Οδύσσεια του Ομήρου. Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται ένα καλά «κρυμμένο» σπήλαιο με πλούσιο διάκοσμο, που οι ντόπιοι αποκαλούν η «Σπηλιά του Κύκλωπα». Εκεί έχουν φτιάξει ένα προσκύνημα για τον Αγ. Ιωάννη, χάρις σ’ ένα εικόνισμα που βρήκε ένας βοσκός.

Σύμφωνα με την παράδοση, η σπηλιά ήταν τόπος κατοικίας του μυθικού Πολύφημου, του Κύκλωπα γιου του Ποσειδώνα. Όταν ο Κύκλωπας τυφλώθηκε από τον Οδυσσέα και κατάλαβε ότι είχε διαφύγει δραπετεύει μαζί με τους άντρες του, οργισμένος άρχισε να πετά βράχους στη θάλασσα, προσπαθώντας να βυθίσει το πλοίο του Οδυσσέα. Από τους βράχους που πετούσε δημιουργήθηκαν δύο βραχονησίδες της Ηρακλειάς, ο Μικρός και ο Μεγάλος Άβελας ή αλλιώς Αβελονήσια, τα οποία βρίσκονται μπροστά από στην ερημική παραλία Αλιμιά.

Το νησί των Φαιάκων και το… απολιθωμένο Ποντικονήσι

Ο Ποσειδώνας, που κατεδίωκε τον Οδυσσέα ακόμα περισσότερο από τότε που τύφλωσε τον Πολύφημο, οργίστηκε όταν το πλοίο του Οδυσσέα πλησίασε την Ιθάκη. Έστειλε θύελλα που τον απομάκρυνε προς το νησί των Φαιάκων, τη σημερινή Κέρκυρα. Μάλιστα μεταμόρφωσε το πλοίο του σε πέτρα σχηματίζοντας το Ποντικονήσι. Όταν αργότερα ο Οδυσσέας σάλπαρε από το νησί των Φαιάκων προς την Ιθάκη λέγεται ότι ο Ποσειδώνας έριξε έναν βράχο στο παλάτι του Αλκίνοου που τόλμησε να βοηθήσει τον Οδυσσέα. Κατά μια άλλη εκδοχή του μύθου, ο Ποσειδώνας έριξε έναν βράχο εναντίον του Οδυσσέα σχηματίζοντας το νησάκι μπροστά στην Παλαιοκαστρίτσα.

Ο Όρμος του Οδυσσέα στην Πάργα.

Σύμφωνα με την «Τηλεγονία», η οποία θεωρείται η συνέχεια της Οδύσσειας, ο Οδυσσέας περιπλανήθηκε κι άλλο μετά την εκδίκηση που πήρε από τους μνηστήρες. Ακολουθώντας ένα χρησμό ο Οδυσσέας, έφτασε στη Θεσπρωτία, όπου αποβιβάστηκε σε έναν όρμο, κοντά στη σημερινή Πάργα και το χωριό Βαλανιδοράχη, ο γνωστός και ως ο «όρμος του Οδυσσέα». Πρόκειται για μια αμμώδη και ρηχή παραλία, που ακόμα και σήμερα μπορεί κάποιος να απολαύσει την ηρεμία και τη γαλήνη που προσφέρει ο απόμερος όρμος.

Από εκεί ο Οδυσσέας ξεκίνησε με ένα κουπί στον ώμο να βαδίζει στην ενδοχώρα μέχρι που συνάντησε έναν χωρικό που δεν αναγνώρισε ότι ήταν ένα κουπί και το αποκάλεσε «λιχνιστήρι», δηλαδή το ξύλο που διαχωρίζει το σιτάρι από τα στάχυα. Εκεί ο Οδυσσέας θυσίασε ένα αγριόχοιρο, ένα κριάρι και έναν ταύρο και έτσι τον συγχώρεσε ο θεός Ποσειδώνας.

Το άρθρο διαρκώς θα ενημερώνεται. Μπορείτε να μας βρείτε στα κοινωνικά δίκτυα και να συμβάλλετε κι εσείς στον εμπλουτισμό του άρθρου αυτού.